– Overweging bij zondag 24 juli 2022 door Margaret Kappers
“Bidden verandert de wereld niet, maar bidden verandert de mens en de mens verandert de wereld“ (Albert Einstein)
We hoorden zojuist twee interessante lezingen, die ik een paar keer heb moeten herlezen om een goed inzicht te krijgen en te begrijpen wat de boodschap is. Vandaag staat het gebed in beide lezingen centraal.
In de eerste lezing hoorden we hoe Abraham met zijn handelsgeest probeert te voorkomen dat God Sodom wil vernietigen vanwege de manier van leven van de bevolking daar. Hij zegt tegen God: “Er zijn toch ook goede mensen, die hier wonen in de stad?” en hij smeekt God om 50 rechtvaardigen te sparen. Maar Abraham is slim en bedenkt ook dat er misschien wel géén 50 rechtvaardigen te vinden zijn en hij stelt zijn plan bij, omdat hij denkt geen 50, geen 40, geen 30 of 20, maar slechts 10 rechtvaardigen te vinden om de stad te sparen. Hij ‘onderhandelt’ min of meer met God. Moeten goede mensen lijden onder het gedrag van anderen? Een pleidooi aan God om barmhartigheid voorrang te geven boven rechtvaardigheid. En God spaart de stad…
In ons doen en denken ervaren we ook weleens dat als er iets niet deugt, we geneigd zijn om alle goede dingen te vergeten. Abraham ervaart in zijn gebed, dat naast de dingen die niet goed gaan er veel dingen zijn die wel goed gaan in onze omgang met anderen. Met deze smeekbede van Abraham nam hij het op voor anderen.
In het evangelie heeft Jezus’ gebed grote indruk gemaakt op de apostelen. Ondanks dat Jezus soms geen tijd had om te eten, omdat hij druk was met mensen, maakte Hij altijd tijd vrij voor het gebed en trok Hij zich terug in de eenzaamheid, soms op een berg, maar ook wel eens een nacht in de woestijn.
Vandaag staan wij even stil bij de “biddende” Jezus. Een gebed waar christenen altijd naar teruggrijpen is het “Onze Vader”, hét gebed, dat Jezus aan zijn leerlingen heeft geleerd en dat we nog steeds tijdens diensten bidden. Maar… in alle eerlijkheid, hoe vaak wordt dit gebed, dat we allemaal ooit van iemand geleerd hebben toen we nog klein waren, buiten de kerk nog gebeden, bij het begin van de maaltijd in het gezin, bij het begin van de les op de katholieke school, als schietgebedje bij een moeilijke situatie, of als ritueel… Misschien bidt u of heeft geprobeerd te bidden en werd u ontmoedigd, doordat u geen antwoord leek te krijgen.
Hoe moeten we bidden dan zien in onze huidige tijd? Misschien is bidden vooral even stil zijn en nadenken over de dag die voorbij is, en de stilte leren kennen in het gebed, dus ook bidden zonder woorden. Het kunnen gedachten zijn die ons leven kunnen veranderen, ons hart uitstorten over dingen die je moeilijk vindt, waar je tegenop ziet, om onze vragen en zorgen, maar ook de dingen waar je dankbaar voor bent. In ons drukke hectische leven willen we én vragen we veel van onszelf en van de ander, alsof een gebed alles op kan lossen. We kunnen bidden om te eren, om inzicht, om genezing van een zieke, om kracht bij verlies van een dierbare, om moeilijke en vreugdevolle dingen die horen bij het leven. Maar God kan geen dingen voor ons regelen en misschien denken we, dat God niet naar ons luistert… Totdat wij inzien, en gaan begrijpen, dat niet wij de vragen te stellen hebben, maar dat wij vooral door te luisteren een begin van het antwoord vinden, de kern van het gebed.
Mogen we in ons gebed dan niets vragen? “Jawel” hoorden we vandaag in de lezingen: “Vraag en Gij zult het verkrijgen”, ook bij herhaaldelijk en aandringend vragen. “Klop en er zal worden opengedaan”, maar let op uw innerlijke houding.”
Het “Onze Vader” is een wereldwijd gebed. Het staat op zestig verschillende talen op de muren binnen de kerk. Als wij zeggen “Onze Vader” geven wij te kennen dat alle mensen, overal ter wereld, onze broeders en zusters zijn, één grote familie van God, volgens paus Franciscus. Familie of vrienden helpen elkaar als we in nood zitten en zullen ons niet wegsturen. Bid tot God, dat Hij ons in zijn Geest laat handelen en ons zijn leven gevende mentaliteit geeft in onze manier van doen, denken, handelen en vergeven. Die Geest verandert onze houding om anders met een situatie, met ziekte, verdriet, of met leed van anderen om te gaan. Bidden is er zijn voor een naaste, voor iemand die kwetsbaar is en is ook woordeloos spreken. Door deze beleving wordt de mens rustiger, moediger en sterkt het ons om onze medemensen in hun leven nabij te zijn, te luisteren, hun last te verlichten, soms om de vrede te bewaren en menselijk lijden draaglijk te maken.
Ook de leerlingen van Jezus hadden hun hele leven al gebeden, maar het bidden van Jezus schudde hen wakker naar meer, een verlangen naar een bidden dat je leven in nieuw licht zet. Dát bidden leert Jezus zijn leerlingen en ons. In de torenkapel in Bovenkerk en ook hier in deze kerk in Ouderkerk, is het elke dag mogelijk om even binnen te lopen om er een kaarsje op te steken en iets in het gebedenboek te schrijven. Vaak is het er druk, ouders met kinderen, mensen die een fietstochtje maken en even komen kijken. Opvallend is, dat iedereen daar stil wordt en er een serene rust heerst. Een kaarsje branden is het meest stille gebed dat denkbaar is, want er komt geen woord aan te pas. In de kapel in Bovenkerk ligt ook een gebedenboek en omdat ik er laatst zelf iets in wilde schrijven, trof mij de volgende tekst die mijn voorganger geschreven had: “Ik maak mij onnodig zorgen, maar ik weet dat ik het kan God.” Een gebed waarin niets gevraagd wordt, maar meer een gebed waarbij de persoon, die dit schreef zichzelf ergens toe aan wil zetten. Zo mooi!!
Abraham en de vriend uit het evangelie vroegen niks voor zichzelf. Zij vroegen aan God iets goeds voor anderen. Bidden verandert de wereld niet, maar bidden verandert de mens en de mens verandert de wereld. Bidden is leven met onze schepping en ons omgaan met de ander. Het “Onze Vader” zegt sterk en krachtig hoe we het moeten doen. Laten wij straks dit aloude gebed bidden vanuit ons hart, om deze kracht van dit gebed te ervaren. Dat wens ik u allen toe… Amen.
Gedachte:
Bidden is geen modewoord.
Het lijkt iets van vroeger, iets uit vervlogen tijden.
We denken dan aan langdradige, afgesleten en onbegrijpelijke formules.
We hebben ons ervan bevrijd.
En toch mogen we blijven geloven in de geweldige kracht van het bidden.
Want biddend boren we onze diepste bronnen aan.
Daarmee krijgen we nieuw zicht op ons leven, onze toekomst…
Het geeft ons vaste grond onder de voeten.
We komen erdoor in contact met onze Schepper, ons begin en ons einddoel.
Bidden opent ook onze ogen voor wat rechtvaardig is.
Het doet ons inzien dat of ons handelen overeenkomt met Gods bedoelingen.
Bidden heeft steeds iet puurs.
We hoeven niets te verbloemen.
We mogen ons daarbij gedragen zoals we in werkelijkheid zijn.
Het kan ook een sterke aanzet zijn om ons te verzetten tegen onrecht dat gebeurt.
Bidden heeft zo’n kracht, dat het van ons nieuwe mensen maakt,
mensen die oog en oor hebben voor Gods Rijk, hier en nu…
Wim Holterman osfs