Met beide benen op de grond

Hemelvaartsdag 26 mei 2022
Wijkcentrum Westend De Bovenzaal
Voorganger: pastor J. Adolfs
Samenzang
Lezingen: Handelingen van de apostelen 1,1-11; Lucas 24,46-53

Overweging

Even met beide benen op de grond:

• Roma – Feyenoord 1-0 was de uitslag, jammer.
• Sinterklaas komt dit jaar aan wal in Nederland in Hellevoetsluis.
• Om kwart voor zes gisterenmiddag was er een file in Nederland van 1.120 kilometer: de langste tot nu toe dit jaar.

Zo bent u weer helemaal bij en met beide voeten op de grond. Over met beide voeten op de grond gesproken: in mijn jaren als hopman van verkenners ging ik op deze dag, Hemelvaartsdag, met mijn verkenners altijd dauwtrappen in de weilanden rondom Eemnes in het Gooi om vier uur ‘s morgens. Daarna natuurlijk naar de kerk voor de eucharistieviering. Dauwtrappen zal ik nu niet meer doen, maar het staat nog steeds in mijn geheugen gegrift. Wat een tegenstelling: wij met beide benen op de grond en Jezus met Hemelvaart naar de hemel! Dit vraagt om een nadere uitleg. Wat stelt u zich voor bij een hemelvaart? In ieder geval is er geen sprake van een raket, een Spoetnik of zoiets als een landing op de Maan of straks op Mars.

Bij Lucas lezen en horen wij de eerste lezing uit het eerste hoofdstuk van de Handelingen van de Apostelen en het evangelie van vandaag, de tweede lezing, komt uit zijn laatste hoofdstuk daarvan. Mijn indruk is, dat er bij Lucas sprake is van een zogeheten ‘voortschrijdend inzicht’ als het gaat om beide verhalen.

Bij het ene verhaal zou Pasen, Hemelvaart en zelfs Pinksteren op een en dezelfde dag vallen. U kent nog wel de uitdrukking ‘Als Pasen en Pinksteren op een dag vallen’. En dit horen ze eigenlijk ook te vallen! Bij het andere verhaal zitten er tussen Pasen en Hemelvaart veertig dagen en bij Pinksteren is het zelfs de vijftigste dag na Pasen. Er is eigenlijk tijd nodig om een beter inzicht te krijgen van het gebeuren met Jezus. Wat dit betreft vind ik Lucas een ‘rasverteller’!

Het evangelie gaat verder en dieper in op de betekenis en het verstaan van het verhaal van de hemelvaart van Jezus. Of de hemelvaart precies is gegaan zoals Lucas beschrijft weet ik natuurlijk niet, maar wij weten hopelijk nog wel, dat bij onze goden er ook altijd sprake was een vertrek naar de hemel achter de onzichtbaarheid van wolken. Weet u nog: Wodan en Donar en nog vele andere goden en godinnen uit onze voorgeschiedenis en het geloof in goden. Zij werden zo onttrokken aan ons gezicht. Ja: het zogeheten ‘opnemingsverhaal’!

Ik ben tot met mijn vijfentwintigste jaar thuis bij mijn ouders, broers en zussen gebleven. Mijn oudere zus was al enkele jaren getrouwd en had al kinderen. Als nummer twee in ons gezin was ik door omstandigheden vele jaren ouder dan mijn jongere drie zussen en drie broers: mijn zus en ik van voor de oorlog en de anderen van na de oorlog. Af en toe was ik zelfs min of meer hun tweede vader, want mijn vader had een slagerij, werkte hard en wij woonden ook nog vele jaren boven de zaak. De opvoeding was daarom vooral voor mijn moeder. Ik was in militaire dienst geweest, mijn verkering was uitgegaan, ik had een goede baan, voelde mij helemaal thuis en ook goed verzorgd.

Op een gegeven moment nam mijn moeder mij apart en adviseerde mij om toch maar eens op mijzelf te gaan wonen. In eerste instantie voelde ik mij buiten het gezin gezet, later zag ik natuurlijk in hoe gemeend en juist dit advies was. Mijn moeder heeft gelukkig met mijn vader nooit last gehad van het zogeheten ‘lege nestsyndroom’! Uit mijn opvoeding heb ik zo meegekregen, dat de bedoeling daarvan moet zijn om jouw kinderen op eigen benen te leren en te laten staan. Ik ben hen er nog altijd bijzonder dankbaar voor.

Als wij de hemelvaartverhalen van vandaag goed lezen en verstaan: Jezus is ook zo’n opvoeder. Hij heeft in woord en daad het goede voorbeeld gegeven, zowel bij lief als ook bij leed. Als wij dan over tien dagen het feest van Pinksteren vieren, dan mogen wij constateren, dat hij ons toch niet in de steek heeft gelaten. Zijn geest, anders gezegd zijn spiritualiteit, heeft hij ons nagelaten. Wij noemen dit zelfs de Heilige Geest: een ‘theologisering’, verpersoonlijking van kracht, steun, hulp en genade van God.

In het evangelie geeft Jezus zijn leerlingen als afscheid de zegen. Dit komt van het woord ‘benedicere’: letterlijk betekent dit ‘goed zeggen’. Als kinderen kregen wij, misschien herinneren de ouderen onder ons zich dit nog, bij het naar bed gaan altijd van vader en moeder een kruisje mee op ons voorhoofd met de woorden ‘Mag God jou bewaren’. In meer profane woorden hoor ik Sonja Barend nog altijd zeggen: welterusten en sta morgen gezond weer op. Als dat ons als gave én opgave gegeven mag zijn: graag! Maar dan is er nog genoeg werk aan de winkel: wie zal het ook in deze tijd durven ontkennen. Mogen wij in die geest een goede Hemelvaartsdag vieren op weg naar een goede en betere toekomst: alstublieft!

AMEN